Door Bert Boermans

Beachvolleybalsters van Italië en Egypte in Rio, 2016 (foto Sebastian Kahnert).

Beachvolleybal is een snelle sport en dus spectaculair om naar te kijken. De wedstrijd tussen de speelsters van Italië en van Egypte tijdens de Olympische Spelen van Rio afgelopen zomer leverde deze bijzondere foto op. Een mooie en spannende foto. Mooi vanwege de atletische vrouwen en het vastgelegde moment, waarbij de bal precies boven het net tussen de twee speelsters hangt. Spannend vanwege de horizontale actie en het zweefmoment van de twee speelsters, de symmetrie in de compositie die doorbroken wordt door de extra speelster links. Ook spannend vanwege het hoge standpunt van de fotograaf, het grote contrast in sportkleding van beide partijen, en de blauwe lijn dwars door de foto die haaks op de lijn en schaduwen van het net ligt. Inhoudelijk is de foto interessant omdat ze stof biedt voor een discussie over sportkleding. Niet gek dus dat deze foto opnieuw in de krant stond afgelopen weekend.

Brigitte Bardot tijdens het Filmfestival van Cannes, 1953.

Beachvolleybal is nog niet zo lang een officiële sport en doet pas sinds twintig jaar mee aan de Olympische Spelen. De sport is ontstaan op het strand. Sinds de ‘uitvinding’ van de bikini door Brigitte Bardot is het heel gewoon geworden als kledingstuk voor op het strand. Daarvoor droegen vrouwen een badpak, ook van betrekkelijk weinig stof. Tijdens het filmfestival van Cannes in 1953 herintroduceerde Bardot de bikini. Daarmee trok ze toen veel bekijks, maar tegenwoordig kijkt niemand meer op van een vrouw in bikini – zeker niet in het Westen. In tegendeel, daar worden vrouwen in boerkini, zoals de volleybalster hierboven, juist nagestaard… Het leverde afgelopen zomer zelf zoveel discussie op dat de burgemeester van datzelfde Cannes besloot een boerkiniverbod op te leggen.

Ook in de volleybalwereld was de bikini tot voor kort de verplichte sportkleding voor speelsters (soms aangevuld met een modieus petje of zonnebril). Misschien wel daarom dat de wedstrijden veel toeschouwers trekken. Geen wonder, want de gebruinde atletische vrouwenlichamen zijn plezierig om naar te kijken. Vrouwen met een islamitische geloofsovertuiging konden daardoor alleen niet meedoen; de voorschriften van hun religieuze leiders houden namelijk in dat ze zo weinig mogelijk van hun huid, haar en hun mooie vrouwelijke lichaamsvormen mogen laten zien. Een bikini is dan niet echt een optie. Sinds kort staat de volleybalbond echter ook boerkini’s toe. Een goede ontwikkeling die ongetwijfeld invloed heeft op de dominante positie van mannen in islamitische landen, en op tolerantie tegenover andersgekleden in het algemeen.

Maar in ruimvallende en wapperende kleding gaan sporten en springen niet zo best… Om vrij te kunnen bewegen hebben atleten speciale kleding nodig, en die wordt tegenwoordig ook geleverd naar de wensen van islamitische sportsters. Je zou verwachten dat deze zogenoemde sporthijabs vanuit het Midden-Oosten worden geïmporteerd en verkocht, maar het tegendeel is waar. Ze komen onder andere uit het Nederlandse Eindhoven, waar Cindy van den Bremen, zelf geen moslima, ze heeft bedacht en ontwikkeld.

Capsters, het bedrijf van Cindy van den Bremen dat sporthijabs levert.

Rond de eeuwwisseling studeerde Van den Bremen af aan de Dutch Design Academy in bovengenoemde stad. Voor haar afstudeerproject deed ze daar onderzoek naar het dragen van een hoofddoek tijdens het sporten. Ze werd geïnspireerd door een rechtszaak die was aangespannen over de veiligheid van het dragen van een hoofddoek tijdens een gymles. Dat zou een gevaar voor verstikking kunnen opleveren was de klacht. Inmiddels levert Capsters, het bedrijf van Cindy van den Bremen, haar door TNO geteste sporthijabs aan vijftien verschillende landen!